Gezegen Evi / İzmir

İTK Gezegenevi ülkemizdeki ilk halka açık sabit dijital planetaryumdur. Açılışını izleyen ilk yılda 15bin ziyaretçi tarafından ziyaret edilen İTK Gezegenevi ziyaretçilerin doğayı, evreni, gökcisimlerini daha yakından tanıması için kurulmuş bir eğitim ortamıdır.
İTK Gezegenevi’ndeki sunumlarda çeşitli belgeselleri izlenmekte, o ay gökyüzündeki parlak gök cisimleri veya ilginç olayların anlatıldığı sunumlar yapılmakta ve ziyaretçilerin soruları cevaplanmaktadır. İster yıldızlara bakarak yön bulmayı öğrenmek isteyen izci grupları, ister yıldız evrimini görsel şekilde öğrenmek isteyen üniversite öğrencileri olsun, İTK Gezegenevinde her gruba yönelik gösteriler sunulmaktadır. Eğitimde fırsat eşitsizliğinin yaşandığı ülkemizde İTK Gezegenevi kapılarını tüm çevre okullara, dernek ve bireylere açık tutarak bu imkânı bilime ilgi duyan herkes için ulaşılabilir kılmıştır.İTK Gezegenevinin sunumları gökbilim ile sınırlı değildir. Anadolu’nun zengin arkeoastronomik mirasından yararlanılarak Sanat, Matematik, Mitoloji ve daha birçok alanda canlandırmalar yapılabilmektedir. İzmir’in bilim ve kültür hayatının vazgeçilmez unsurlarından biri haline gelmeyi kendine hedef olarak belirlemiş olan İTK Gezegenevi ülkemizde yeni filizlenmeye başlayan planetaryumlara öncülük etmektedir. Geleceğin bilim insanlarına esin kaynağı olabileceği bilinci ve heyecanı ile eğitimde bir çığır açmış olan İTK Gezegenevi, sürekli yenilenen gösterimlerle bilim meraklılarının hizmetinde olacaktır.

Planetaryum Nedir ?

Gece gökyüzündeki yıldızların ve gezegenlerin yapay görüntüsünün özel bir yansıtıcı yardımıyla kubbe şeklindeki tavana yansıtıldığı bir gösteri salonudur. İnsanlığın gökyüzüne duydugu ilginin tarih oncesine dek indiğini Ay ve Güneş desenleri mağara resimlerinden anlıyoruz. Ay, Güneş ve yıldızların görüntüsünün işlendiği tapınak veya mezar tavanları, insanların gökcisimlerine duyduğu hayranlığın, onlara yakın olma arzusunun bir sonucudur. Kapalı bir mekanda duvar kabartmaları veya boya yerine gerçek isiktan yıldız görüntüleri yansıtarak yapay bir gökyüzünün canlandırılması fikri bir iddiaya gore ortadoğuda ortaya çıkmıştır. Söylenceye göre 13.yuzyılda Haçlı seferlerinden dönenlerin, yanlarında getirdikleri siyah bir cadırın üzerinde yıldızların konumlarıyla birebir örtüşen delikler vardı ve gündüz deliklerden süzülen Güneş ışığı gece gökyüzünü canlandırıyordu. Bu çadır gerçekten varmıydı, kim yaptı bilinmemektedir.

Yeni nesil dijital yansıtıcılar OpenGL ve Silicon Graphics teknolojisi sayesinde gösteri yelpazesini genişletmiş, insanin kan damarları içinde yolculuktan, Rönesans sanatçılarının eserlerine çok çeşitli konularda gösteriler sunmaktadır. Bu açıdan bakıldığında çağdaş bir yıldızevi sanattan bilime her konunun sunulabildiği bir gösteri ortamıdır.
İlk çağdaş yıldızevi yansıtıcısı 1923’ta Alman Zeiss firması tarafından üretilmiştir. Hayden yıldızevi, New YorkOrtasında parlak bir ışık kaynağı bulunan kapalı bir metal kutu şeklindeki yansıtıcı, üzerindeki deliklerden süzülen ışığın kubbeye vurması sonucu yıldız görüntülerini canlandırıyordu. Başlangıçta sadece ışık kaynağı ve merceklerden oluşan yansıtıcılar günümüzde çoğunlukla bilgisayar kontrollü karmaşık opto-elektronik cihazlar halini almıştır. Bir yıldızevinde seyirciler dairesel bir düzenlemeyle oturarak kubbe şeklindeki tavanda çeşitli projeksiyonlar izlerler. Gösteriler çoğunlukla gökbilim konusunda yetkin bir kişi tarafından canlı olarak sunulur. Salonun ortasında yer alan yansıtıcı yıldızlar ve gezegenlerin görüntülerini kubbeye yansıtarak gece gökyüzünü canlandırır. Karanlık bir ortamda kubbe içine yansıtılan Samanyolu altında parlak bir yaz gecesinin yaratılması veya yansıtıcının hızlandırılarak gök kubbenin dönüşünün hızlı çekimde canlandırılması unutulmaz bir tecrübedir. Gelişmiş yansıtıcılar gece gökyüzünü canlandırmanın yanısıra bilgisayar destekli simülasyonlarla yerden havalanma ve göktaşları arasından geçilerek Satürn’ün halkaları arasında dolaşma gibi gösteriler sunar. Gösterilerin karanlık bir ortamda klasik veya new age türü müzikler eşliğinde yapılması izleyiciyi heyecanlandıran bir atmosfer yaratır. Uzak bir galakside bir yıldızın süpernovaya dönüşmesi veya Güneş’in derinliklerine dalınarak nükleer tepkimelerin Güneş’in çekirdeğinden izlenmesi eşsiz bir öğrenme deneyimidir.

Planetaryumun Eğitimsel Önemi :

Ülkemizde temel coğrafya, gökbilim, fizik ve matematik gibi bilimlerin uygulamalı olarak öğretildiği, somut bilimsel gerçeklerin eğlenceli bir ortamda halka anlatıldığı mekanlar bir elin parmaklarını geçmemektedir. Özellikle temel bilimler konusunda büyük zaaflar gözlenmektedir. Örnek olarak bir haftanın neden 7 gün olduğu (Ay’ın iki evresi arasında geçen süre) veya bir çemberin iç açılarının neden 360 derece olduğu (yaklaşık bir yıldaki gün sayısı) temel eğitim müfredatının bir parçası değildir ve konuya özel ilgisi olanlar dışında hemen hiç kimse tarafından bilinmemektedir. Benzer şekilde en temel bilgilerden biri olması gereken mevsimlerin neden değiştiği sorusuna üniversite mezunu pek çok kişi, Dünya’nın Güneş’e yaklaşması ve cevabını verecektir. Yıldızlar yardımıyla yön bulmak gibi hayat kurtaran bilgilerden, yıldız falcılığının neden gerçek dışı olduğunu açıklamaya bir yıldızevinin misafirlerine sağlayacağı sayısız yararlar vardır. Yıldızevleri temel bilgilerin verilmesinden öte ziyaretçileri heyecanlandıran ve öğrenme arzusunu motive eden çok özel bir niteliğe sahiptir. .,

İzmir Özel Türk Koleji Çiğli Şubesi

Adres : 8019/21 Sokak No: 22 Çiğli / İzmir
Telefon : +9 0232 386 57 27 ( Dahili: 208 )
Faks : +9 0232 386 45 19
E-posta : info@gezegenevi.com